Gayrimenkul Sektörü Üzerine Öne Çıkan Tespitler ve Öneriler
1. Türkiye’deki Mevcut Yapı ve Sorunlar
•Türkiye’de yılda 1.5 milyon konut ve 2 milyon konut dışı gayrimenkul satılmakta; toplamda 3.5 milyonluk dev bir pazar söz konusu.
•Hâlâ “sat-yap” modeline dayalı, alaturka bir sistem mevcut. Bu sistemde müşteri finansmanı, tüketici kredisi benzeri alaturka mortgage yöntemleriyle yürütülüyor.
•Müteahhitler yetersiz; yasaları bile yok , müteahhit yetersiz ve belgekendirilmiyor ; çoğu dost-akraba kredileriyle proje üretmeye çalışıyor.
•Regülasyon eksikliği, gelecek için ciddi tehlikeler barındırıyor.
2. Yapılması Gerekenler
•Gayrimenkul emlak , mortgage ve müteahhitlik Yasası çıkarılmalı, bu yasanın altında tek yetkili federasyonlar kurulmalı.
•Avukatsız , notersiz , emlakçı olmadan sözleşme ve tapu işlemi yapılması yasaklanmalı.
•Bitmemiş ve iskânsız binalar satılmamalı ; noter işlem yetkisi verilmemeli.
3- Finansal Reform Çağrısı
•Türkiye’de gayrimenkul sektörünün sağlıklı gelişebilmesi , kentsel dönüşüm ve uzun vadeli satın almalar için 500 milyar dolarlık nakde ihtiyaç var.
•Bu finansmana ulaşmak için önce güven, regülasyon ve sistem oluşturulmalı.
•Ancak bu koşullarda yabancı sermaye, emeklilik fonları ve teknoloji sektöre çekilebilir.
•Uygun regülasyonlarla üretim, konut kredileri, proje kredileri ve alıcı finansmanı sağlanabilir.
Bu konuda ülkemizde üniversiteler , bakanlıklar , sektör , dernekler , emlakçılar ; hukukçular , yükleniciler yasalara karşı değiller konulara hakim değiller sorun burada .
Sevgi saygı ve selam
Müjdat güler