Değerli Arkadaşlar,
Türkiye’nin Suriye’deki yeni hükümetle siyasi ve ticari ilişkilerini geliştirme ve çeşitli sektörlerde katkı sağlama yolları, bölgesel ihtiyaçlar ve uluslararası iş birliği imkanları çerçevesinde değerlendirilebilir.
Bu çalışmalar eminim Üst düzeyde TÜSİAD , TOBB , ISO ve sektör derneklerinde gündemdedir .
Bunların bir koordinasyon merkezinden ele alınması gerekli diye düşünüyorum .
Amerika 🇺🇸 ve Almanya bir yıldır konuya hazırlanıyor .
İşte bu konuda iş hayatı ne yapmalı bu konuda bıraz düşünelim ve küçük not hazırlayayım istedim . Sizin gibi ustalar için draft diye ele alınabilir .
1. Türkiye-Suriye İlişkilerinin Geliştirilmesi
Siyasi İlişkiler:
•Diplomatik İlişkiler: Türkiye, yeni Suriye hükümetiyle diplomatik ilişkileri geliştirerek güven ve istikrar sağlayabilir. Hükümetin bu konuda oyun kurucu olmasını umut ediyorum oyunu 2017 den bu yana özel orduya destek vererek zamanını bekledi ve geregını yaptı . BOP de oyuncumu olduk yoksa oyun kuranmı onu zaman tayın edecek .
•Sınır Güvenliği: Ortak sınırların güvenliği için iş birliği yapılabilir. Bu konuda hükümete güveniyorum . Bu konuda kendimi rahat ve güvende hissediyorum her an beklenmedik bir hata yapılabilir diyede statik değil dinamik kalınmalı .
•Mültecilerin Dönüşü: Türkiye’deki Suriyeli mültecilerin güvenli şekilde ülkelerine dönmesi için ortak projeler geliştirilebilir.
Bu konu sadece hükümete , göç idaresine bırakılacak bir konu değil çok önemli calişma iş hayatı , sivil toplum kuruluşları , akademisyenler konuyu masaya yatırmalı içimizdeki surıyelilerle ortak calişma , ortak şirketler ve platformlar oluşturmalıyız . Üretimde Fason üretim merkezlerini oraya kaydırabiliriz .
Ticari İlişkiler:
•Ticaret Anlaşmaları: Gümrük tarifelerinin düşürülmesi ve sınır ticaretinin kolaylaştırılması için anlaşmalar yapılabilir.
•Lojistik İş Birliği: Ortadoğu’ya açılan bir ticaret köprüsü oluşturmak için lojistik altyapı desteklenebilir.
2. Türkiye’nin Katkı Sağlayabileceği Sektörler
İnşaat:
•Altyapı ve Konut: Türk inşaat firmaları, Suriye’deki altyapı, konut projeleri, hastane ve okul yapımlarına katkıda bulunabilir. Yurt dışı müteahhitler derneği , fınans kurumları ve inşaat malzemecileri üreticileri ortak bir platform oluşturmalı . Hemen yapmalı bu üç kurumda ayrı telden çalan kurumlar üst akıl şart .
•Kentsel Yeniden Yapılanma: Savaşta zarar görmüş şehirlerin yeniden inşasında uzmanlaşmış Türk şirketleri aktif rol oynayabilir.
Şehir yapacak muteahhıtkeri oluşturamadık , üst akıl iyi olursa bu alanda kartelleşme ve yabancı ortaklıklar ve ihtisaslaşma şart .
İhracat:
•Sanayi Ürünleri: Gıda, tekstil, makine ve yapı malzemeleri ihracatı artırılabilir. Yeni hikaye yazmalıyız .
•Teknoloji Transferi: Türk üretim teknolojisi Suriye’ye aktarılabilir. Yabancı ortaklıklar hem avantaj hem kaynak yaratır .
Eğitim:
•Üniversite İş Birlikleri: Suriye üniversiteleriyle eğitim ve araştırma projelerinde ortaklıklar kurulabilir. Marka taşımalıyız tesvıkleri arttırmalı Amerikan ve Avrupa üniversitesi markaları ile işbirliği şart . Yatay geçişi teşvik etmeliyiz buradaki okuduğu üniversite oradada kampüs açmalı ve digital eğitim ozendırılmeli .
•Mesleki Eğitim: Savaş sonrası kalkınmaya destek için mesleki eğitim programları düzenlenebilir.
Bu konuda Almanya 🇩🇪 ve Amerika 🇺🇸 ile işbirliği şart . Turklye RCD ile iran 🇮🇷 ve Pakistan 🇵🇰 ile anlaşmasını bugüne revize edip NAFTa modeli bir anlaşma ile Suriye 🇸🇾 Ile anlaşma yapıp orayı 🇺🇸 daki komşu Meksika 🇲🇽 yapabilir .
Enerji:
•Doğal Gaz ve Elektrik: Türkiye, Suriye’nin enerji altyapısını yeniden inşa etmek için destek sağlayabilir. Doğal gaz boru hatları ve elektrik şebekelerinin kurulmasında iş birliği yapılabilir. Konsorsıyum olmadan kaynak bulmada , satişta , teknolojide zorlanırız .
Orayı planlayan ve büyük menfaat bekleyenler imkanları Türkiye’ye kaptırmazlar densede süngülerle ekonomi yazılır ; kim bugüne kadar Suriye 🇸🇾 halkına destek vermişse : savaşı kim kazanmiş ise onun dediği olur 👍
•Yenilenebilir Enerji: Güneş ve rüzgar enerjisi projeleri geliştirilebilir.
Buradada iyi olduğumuz yerler var ama Amerikalılar ve Almanlarla iş birliği kaynak sorununu çözerız .
Ulaşım:
•Demiryolu ve Karayolu: Türkiye-Suriye arasında demiryolu ve karayolu bağlantıları modernize edilebilir.
•Liman İşletmeleri: Suriye limanlarının rehabilitasyonunda Türkiye’nin tecrübesinden faydalanılabilir.
Savunma:
•Güvenlik Eğitimi: Suriye’nin güvenlik güçlerinin eğitimi için destek sağlanabilir.
•Sınır Güvenliği: Ortak sınır güvenlik projeleri geliştirilebilir.
Tarım ve Hayvancılık:
•Tarım Teknolojisi: Türkiye, modern sulama ve tarım teknolojileriyle Suriye tarım sektörüne katkı sağlayabilir.
•Hayvancılık İş Birliği: Yarım ürünler ve hayvancılık alanında ortak projeler geliştirilebilir.
Turizm:
•Kültürel Miras: Suriye’nin tarihi ve kültürel yerlerinin restorasyonunda iş birliği yapılabilir.
•Turizm Altyapısı: Oteller ve turistik tesislerin yeniden inşasına destek verilebilir.
3. Uluslararası Finansman Kaynakları
Avrupa, İsviçre ve ABD:
•Kalkınma Fonları: Avrupa Birliği (AB) kalkınma fonları, Suriye’nin yeniden inşasına katkı sağlayabilir.
•ABD Yardımları: ABD, altyapı ve tarım projelerinde fon sağlayabilir.
•İsviçre İş Birliği: Tarafsız bir ülke olan İsviçre, kalkınma projelerine finansman sağlayabilir.
Dünya Bankası:
•Yeniden İnşa Kredileri: Dünya Bankası, altyapı ve eğitim projelerinde kredi imkanı sunabilir.
•Teknik Destek: Teknik uzmanlık ve proje yönetimi desteği sağlanabilir.
Körfez Ülkeleri (BAE ve Katar):
•Yatırımlar: BAE ve Katar, özellikle enerji ve altyapı projelerinde doğrudan yatırım yapabilir.
•Barter Anlaşmaları: Doğal gaz ve petrol karşılığında inşaat malzemesi ve teknoloji sağlanabilir.
Türkiye ve Uluslararası Kalkınma Bankaları:
•Finansman: Türkiye, Eximbank ve diğer uluslararası kalkınma bankaları aracılığıyla finansman sağlayabilir.
•Barter Ticareti: Doğalgaz ve petrol karşılığında altyapı projeleri üstlenilebilir.
4. Doğal Gaz ve Petrol Yoluyla Barter Anlaşmaları
•Enerji Karşılığı Hizmet: Türkiye, Suriye’den doğal gaz ve petrol alımı karşılığında altyapı ve enerji projeleri sağlayabilir.
•Ticaret Ürünleri: Petrol karşılığında Türk tarım ürünleri, sanayi ürünleri ve gıda maddeleri ihraç edilebilir.
5. İş Birliği Potansiyeli
Yarım Ürün ve Hayvancılık:
•Tarım İşleme: Suriye’nin ürettiği ham tarım ürünleri Türkiye’de işlenip ihraç edilebilir.
•Hayvancılık: Suriye ile ortak hayvancılık projeleri geliştirilerek iç pazar ve ihracat odaklı üretim yapılabilir.
Bu kapsamlı iş birliği planı, hem Türkiye hem de Suriye için ekonomik büyüme, siyasi istikrar ve bölgesel kalkınmaya katkı sağlayabilir. Uluslararası aktörlerle yapılacak iş birliği ise bu sürecin daha hızlı ve sürdürülebilir olmasını sağlayacaktır.
Turkiye STK , eğitim , sanayi , inşaat , gayrimenkul , sağlık kuruluşları Suriye’de temsilcilik , subelenmeye local insanlarla yapılanmaya başlaması gerekmekte ama çok bilinçli ve kapalı kapılar ardında yapılanma şart .
Sevgi saygı ve selam ile
Mujdat güler
İstanbul
Mg@novagroupholding.com